-
02:24 1404/4/3
-
OMID ODRIFRD

رشد هیرت انگیز اقتصاد المان ناسیونال سوسیالیست در زمان جنگ جهانی دوم
اقتصاد آلمان پس از جنگ جهانی یکم بشدت افتضاح بود جوری که هر ۱.۰۰۰.۰۰۰ مارش المان برابر ۱ دلار بود
(مارش واحد پول المان) مثل این بود که هر ۱ میلیون تومن ۱ دلار باشه. تا اینکه هیتلر روی کار امد و اقتصاد المان دوباره پا گرفت.
اقتصاد آلمان ناسیونال سوسیالیست در زملن جنگ جهانی دوم
اقتصاد آلمان ناسیونال سوسیالیست را نه میتوان مانند شوروی یک اقتصاد کاملاً سوسیالیستی دانست و نه میتوان آن را مانند آمریکا یک اقتصاد سرمایهداری دانست. اقتصاد آلمان در تئوری به دنبال یک سیستم سوسیالیستی بود، امّا از سرمایهگذاری خصوصی در چهارچوب خواستههای دولت نیز پشتیبانی میکرد. زمانی که سربزان المان ناسیونال سوسیالیست به قدرت رسیدند، نرخ بیکاری حدود ۳۰٪ بود که از همان ابتدای تشکیل کابینه توسط هیتلر وی هیالمار شاخت را ابتدا به عنوان رئیس رایش بانک و سپس به عنوان وزیر اقتصاد انتخاب کرد. سیاستهای اقتصادی هیالمار شاخت و برنامههای دقیق دولت هیتلر کمک بسیاری در مهار و کاهش نرخ بیکاری و تورم داشت. یکی از برنامههای اقتصادی در دوران رایش سوم پایین آوردن نرخ بهره بود که موجب گردش مالی بهتر و در نتیجه مهار رکود بزرگ اقتصادی در آلمان شد. از سیاستهای دیگر دولت در کاهش بیکاری میتوان به از سرگیری ساخت و تولید در صنایع نظامی اشاره کرد که نقش بسیار زیادی در مهار و کاهش نرخ بیکاری داشت ولی با وجود کاهش نرخ بیکاری و تورم، نرخ دستمزدها نیز در این مدت ۲۵٪ کاهش پیدا کرد، اتحادیههای کارگری و تجاری منحل شد و تجمع و اعتصاب نیز غیرقانونی و جرم محسوب میشد. دولت ملی گرای ناسیونال سوسیالیست المان بر روی سرمایهگذاری توجه ویژهای داشت، به این صورت که سرمایهگذاریها در بخشهای گوناگون باید تنها با اجازهٔ دولت و بر طبق خواستههای دولت انجام میگرفت.
در سال ۱۹۳۷ هرمان گورینگ به جای هیالمار شاخت به عنوان وزیر اقتصاد معرفی شد. برنامه هرمان گورینگ که یک برنامه چهار ساله بود، بر خودکفایی ملّی تأکید میکرد که در طول ایجاد این برنامه باید واردات به حداقل میرسید و دستمزدها و قیمتها تثبیت میشد، سود سهام به ۶٪ محدود شد و دولت تمرکز خود را بر روی ساخت کارخانهٔ تایرسازی، کارخانهٔ ساخت فولاد و کارخانهٔ ساخت پارچه متمرکز کرد. پس از آغاز جنگ هنوز یک سال تا پایان دوره چهار ساله نخست (۱۹۴۰) باقیمانده بود، امّا سیاستهای اقتصادی آلمان به سیاستهای اقتصاد جنگی تغییر پیدا کرد و آلبرت اشپیر جایگزین هرمان گورینگ شد. در این مدّت آلمان به شدت کمبود نیروی کار را احساس میکرد و در بسیاری از کارخانهها مجبور شد از اسیران جنگی برای کار اجباری استفاده کند.
روابط اقتصادی آلمان ناسیونال سوسیالیست و شوروی
دو سال پس از به قدرت رسیدن مردم المان ناسیونال سوسیالیست در آلمان آدولف هیتلر برنامه نگاه به شرق خود را آغاز ساخت. وی در مهمترین گام چند سال بعد قراردادی با اتحاد جماهیر شوروی منعقد کرد که به موجب آن توافق تجاری، شوروی مواد خام مورد نیاز آلمان را در ازای فناوری، ماشین آلات صنعتی و تسلیحات جنگی تأمین میکرد. پس از این قراردادهای تجاری توافقنامهای به نام پیمان مولوتوف–ریبنتروپ (به نام وزیران خارجه آلمان ناسیونالیست و شوروی) بین دو کشور منعقد شد که به موجب آن دو کشور مناطق تحت نفوذ خود را در شرق اروپا به رسمیت میشناختند.
در تاریخ ۱۹ اوت ۱۹۳۹ توافقنامهای بین شوروی و آلمان ناسیونال سوسیالیست منعقد شده که به وسیله آن آلمان در ازای مواد خام تجهزات و تکنولوژیهای نظامی در اختیار شوروی قرار میداد. ارزش این قرارداد تقریباً ۲۰۰ میلیون دلار ارزیابی شد. شوروی متعهد شد تا ۱۸۰ میلیون مارک مواد خام به آلمان تحویل دهد و آلمان نیز تعهد داد تا به ارزش ۱۲۰ میلیون مارک به شوروی تجهیزات و کارخانه ارسال کند. مقامات وزارت امور خارجه آلمان پیشبینی میکردند این قرارداد تا سقف ۱ میلیارد مارک نیز رشد کند. این قراردادها گامهای بسیار مؤثری در شکلدهی مجدد روابط سیاسی دو کشور نیز بهشمار میرفت. وزیر امور خارجه شوروی ویاچسلاو مولوتف در ابراز نظری در خصوص این قرار داد این چنین گفت:
این یکی از بهترین پیماننامههای ما شوروی در چند سال گذشته است، حتی بسیار بهتر از پیماننامههای قبلی، ما هرگز موفق به رسیدن به چنین توافقنامه مطلوبی با انگلستان، فرانسه یا هیچ کشور دیگری نشده بودیم.